Mehmet Akif’in din anlayışı üç temel noktada toplanabilir:
1. İslamın temel kaynağı olan Kur’an,
2.Geleneksel Müslümanlığa teslim olmamak
3.Çağın gelişmelerine ayak uydurmak
Akif hurafelerden uzak, aklı ve bilimi rehber edinen, çalışmayı esas alan Kur’an merkezli bir din anlayışına sahiptir. Akif’in din anlayışında dünyanın ikinci plana itilmesi söz konusu değildir. Dünya- ahiret dengesini kuran Müslümanlardan olmak gerektiğini savunur.
Akif’in din anlayışı her şeyden önce akılcıdır. Aklını kullanmayan milletlerin her konuda taklitçiliğe mahkum olacağını savunur.
Dinimizin cahil hocalar tarafından değil de akılcı,işini layıkıyla yapan hocalar tarafından yaşatılması taraftarıdır.
Müslümanların içine düştüğü kötü durumların sorumlusunun “medreseler ve din alimlerinin” olduğunu söyler.
Her şeyi “dine aykırı” olarak gören bağnaz(bir düşünceye aşırı derecede bağlanıp başka şey kabul etmeyen)hocalara da “ilimsiz, beyinsiz” diye seslenir şiirlerinde.
Kur’an’ın anlaşılmadan okunmasını çok ağır şekilde eleştirir. Kur’an’ın anlaşılmadan sadece mezarlıkta ölülere okunan bir kitap olarak algılanmasına karşıdır.
Dinimi sürekli en güzel şekilde, Kur’an rehberliğinde yaşamamız gerektiğini vurgular.
Hurafelere, falcılığa, büyücülüğe, üfürükçülüğe, ölülerden yardım beklemeye çalışmadan kuru tevekküle şiddetle karşı çıkar.
Akif’in akılcılığa ve bilime verdiği en önemi anlatabileceğimiz en iyi örneklerden biri; Akif hastalıkların dualarla değil de tıpla iyileşeceğini belirtmiştir.
Akif; Müslümanların izleyeceği en güzel yolun Önce azim ve çalışma sonra tevekkül (elinden geleni yaptıktan sonra Allaha güvenme) olduğunu öğütler.
Akif’in Çağın Gelişmelerine Açık Din Anlayışı Kazanmasında Etkili Olan 3 İsim
1.Muhammed Abduh:
2.Cemaleddin Efgani:
3.Muhammed İkbal
Akif bu üç isimden Safahat’ta övgüyle söz eder.
Bu üç ismin buluştuğu en önemli hususlar şunlardır:
*İslam’da reform ve yeniden yapılanma istemek
*İslam’ın başlangıç zamanlarına(Asr-ı Saadet’e) özlem duymak, dinde öze dönüşü savunmak
*Hurafeleri, kutsallık kazanmış gelenekleri reddetmek
*Kur’an dışı tüm İslami kaynaklara kuşkuyla yaklaşmak
*Akla ve bilime değer vererek medeniyetten yararlanmak
*Müslümanların birliğini ve kardeşliğini savunmak
*Emperyalizme karşı mücadele etmek
Bu önemli üç isimden etkilenen Akif de üç aşağı beş yukarı yukarıdaki ilkeleri benimsemiş ve dünya görüşünü bu ilkeler merkezinde şekillendirmiştir.