Hitap ve Selamlaşma Kuralları
Uluslararası ve kurumlar arası milli, resmi ve akademik toplantı ve törenlerde onur konuğuna ve protokolde yer alan konuklara hitap ederken unvanları genelleştirilir. Örnek; Sayın Başkan, Değerli Konuklar.
Kurumlar arası kongre, konferans, toplantı ve törenlerde aşağıdaki iki hitap yönteminden biri uygulanır.
a) Yalnızca onur konuğuna hitap edilir.(Sayın Bakanım),diğer davetlilerin hepsine “Değerli konuklar” denir.(Sayın konuklar ve değerli misafirler demek yanlıştır. Bütün davetliler konuktur.
b) Törene, devletin temel organları olan TBMM, Hükümet, Yargı, TSK ve YÖK temsilcilerinden katılanlar varsa, devlet protokolündeki sırasına göre sadece bu kişiler zikredilir. Örnek; Sayın Yargıtay başkanım, Sayın Bakanım, Jandarma genel komutanım, Sayın YÖK Başkanım, Sayın Milletvekillerim ve değerli konuklar.(Cumhurbaşkanının olduğu bir toplantı ve törende hiçbir davetli, TBMM Başkanı da olsa zikredilmez.)
Törende bulunan protokole dâhil tüm konukları saymak doğru değildir. Çünkü Konukları unvanlarına ve protokol sıralarına göre tam ve doğru olarak saymak genelde mümkün değildir. Törene katılanlar sayıldığı takdirde katılıp da sayılmayan (unvanı anılmayan)kişilerde alınırlar. Törende bulunan herkes anılmak ve sayılmak ister. Anılmayan veya alt sırada sayılan kişiler töreni terk edebilirler. Bu nedenle en uygun ve doğru yöntem, törene katılan onur konuğu ile tüm konukları (veya katılımcıları )bütün olarak zikretmektir.(Sayın Başkan, Değerli Katılımcılar, Sayın Başkanım, Değerli Konuklar.)
c) Kurum içi toplantı, tören ve etkinliklerde sadece kurum başkanına hitap edilir. Kurumları başkanları temsil eder. Yardımcılarını ve birim başkanlarını zikretmek doğru değildir. Örneğin üniversitede yapılan bir törende “Sayın Rektörüm, Değerli Konuklar ve sevgili öğrenciler!” denir.
İllerde yapılan törenlerde de iki hitap usulünden biri uygulanır
1-Sadece Mülki idare amirine hitap edilir.: ”Sayın Valim, Değerli Konuklar” denir.
2-İl teşkilatında üst protokolü oluşturan ve devletin taşra organları olan Vali, Garnizon Komutanı, Belediye Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, Adli Yargı Adalet Komisyonu başkanı, Bölge Adliye ve İdare Mahkemesi Başkanları ve Rektör’den törende hazır bulunanlar zikredilir.
Törende Bakan varsa sadece onur konuğu bakan zikredilir. “Sayın Bakanım, Değerli Konuklar” denir. Törende milletvekili de varsa “Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim ve Değerli Konuklar” denebilir.
-Kurumsal, sosyal, kültürel, eğitsel bir törende onur konuğunun eşi hanımefendi de varsa o da zikredilir. ”Sayın başkanım, Muhterem Hanımefendi ve Değerli konuklar!”
-Sivil halkın (vatandaşların )da ya da resmi davetlilerin eşlerinin de bulunduğu sosyal, kültürel etkinliklerde “Muhterem Hanımefendiler, Beyefendiler” diye hitap edilir.
-Kurumsal sosyal, kültürel bir törende onur konuğunun eşi (hanımefendi)varsa o da zikredilir.(Sayın bakanım, muhterem hanımefendi, ve Değerli konuklar.)
-Onur konuğu ( 1numara)konuşmasında yalnızca “Değerli konuklar “diye hitap eder.
-Tören toplantı, kongre ve konferanslarda her konuşmacı konuşmasının başında ve sonunda onur konuğunu (veya başkanı)ve topluluğu (katılımcıları)saygıyla selamlar. Konuşmanın başında “Hepinizi en derin saygıyla selamlıyorum” konuşmasının sonunda “Hepinize saygılar sunarım” der.(Saygı ve hürmetlerimi sunarım demek doğru değildir.)
