BM Genel Sekreterliği Birleşmiş Milletlere bağlı ve yardımcı konumda bulunan tüm hizmet birimlerine ve kuruluşlara hizmet vermektedir. Bu kuruluşların almış olduğu kararları ve uygulamaları hayata geçirir.
Genel Sekreterliğin başkanlığını genel sekreter yürütür.
Genel sekreter genel kurul tarafından Güvenlik Konseyi’nin önerisiyle 5 yıllık bir süre ile görevlendirilir.
Bir kişi en fazla 2 defa genel sekreter olarak seçilebilir.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği, Birleşmiş Milletler ‘in ilgilendiği bütün konu ve sorunları gündeminde bulundurur.
Uluslararası alandaki barış gücü operasyonları, uluslar arasındaki anlaşmazlıklar, arabuluculuk yapma, ekonomik ve sosyal konular, insan hakları, çevre, sürdürülebilir kalkınma gibi birçok konuda çalışmalar yürütür ve bu konuları olgunlaştırarak kamuoyuna sunar.
Genel Sekreterlik yapmış olduğu bütün çalışmaları dünya medyasında her türlü iletişim kanalıyla ilan eder ve Birleşmiş Milletler üyelerini bilgilendirir.
BM Genel Sekreterliği çalışmalarla ilgili, gerekli gördüğü durumlarda panel, konferans ve organizasyonlar gerçekleştirir. Yapmış olduğu bütün faaliyetlerin raporunu teşkilatın resmi dillerine çevirerek yayımlar.
Genel sekreterlikte yaklaşık olarak 170 ülkeden 7500 kadar personel istihdam ettirilmektedir. Bu personel içerisinde uluslararası memurlar, üst düzey yönetim personeli ve genel sekreter görevleri süresince yapacakları çalışmalar için sadece birleşmiş milletlere karşı sorumludur ve başka hiçbir hükümet ya da yönetim biriminden emir talimat almadan çalışırlar.
Memurlar ve genel sekreter bu konuda sadece Birleşmiş Milletler yasalarına bağlı kalacağına ve hiçbir ülkeden emir almayacağına dair ant içerler.
Teşkilata üye olan ülkeler ise bu personele herhangi bir baskı ve telkinde bulunmayacaklarına dair sözleşmeyi imzalarlar.
Genel Sekreterliğin merkezi New York’ta bulunmakla birlikte Beyrut, Cenevre, Nairobi, Viyana gibi önemli dünya merkezlerinde de ofisleri vardır.
2022 BM Genel Sekreteri Kimdir Nerelidir?
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri hukukçu, diplomat ve yönetici özelliklerinden birini kendinde barındırmalıdır.
Genel sekreterin görevi: Milletlerin bağımsız yaşama hakkını ve hususiyetle fakir ve savunmasız toplumların özgürlük ve bağımsızlığını savunmakla ve onların sözcülüğünü yapmakla görevli ve yükümlüdür.
Genel sekreter Birleşmiş Milletler Anlaşması’nda teşkilatın baş yöneticisi olarak tanımlanır.
Teşkilatın ana organlarının ve yardımcı birimlerinin kendisine verdiği yetkiye dayanarak görevini yapan genel sekreter, uluslararası alanda barış ve güvenlik için tehdit olarak gördüğü konuları Güvenlik Konseyi’nin dikkatine sunma ve gündeme getirme yetkisini elinde bulundurur.
Birleşmiş Milletler Antlaşması’na göre genel sekreter geniş yetkilere sahip olan bir yöneticidir.
Genel sekreter ülkeler arasında bir anlaşmazlık söz konusu olduğu durumlarda üye ülkelerin halklarını hesaba katmak ve onların görüşlerini almakla vazifelidir.
Bu görevini yaparken Birleşmiş Milletler Antlaşması’nda yer alan ahlaki ve hukuki değerlere göre hareket etmeli ve Birleşmiş Milletlerin onurunu yüceltmeye yönelik davranış ve söylemler içinde bulunmalıdır.
Milletlerarası ihtilafta sürekli barış ve güven adına adımlar atar.
Birleşmiş Milletler genel sekreteri BM organlarının bütün toplantılarına, dünya liderleri, hükümet yetkilileri ve sivil toplum ile özel sektör temsilcilerinin toplantılarına katılma yetkisiyle donatılmıştır.
Genel sekreter gerekli gördüğü bir konuda bilgi toplamak ve fikir oluşturmak amacıyla dünya turuna çıkabilir yahut istediği ülkeyi ziyaret edebilir.
Genel sekreterin fikirlerine katkı sunması açısından “Yaratıcı Gerginlik” adıyla oluşturulmuş kurul, en büyük yardımcısıdır.
Genel sekreter yapmış olduğu çalışmaları ve Birleşmiş Milletlerin faaliyetlerini her yıl bir rapor halinde sekreterliğin çeşitli yayın organları yoluyla yayınlar.
Teşkilatın geleceğe ilişkin faaliyetlerini öngören bir belge hazırlayıp kamuoyunu bilgilendirir.
Genel sekreterin esasen en önemli uluslararası rolü uluslararası anlaşmazlık durumunda gerginliğin tırmanmasını ve yayılmasını önlemek, tarafları bir araya getirip barışı tesis etmek ve iyi niyet faaliyetlerini gerçekleştirmektir.
Genel sekreter bulunduğu dönemin ve şartların durumuna göre kendisine antlaşmaya bağlı kalarak yeni görev tanımları da yapma hakkına sahiptir.
Birleşmiş Milletler ‘in Genel Sekreterliğine 1 Ocak 2017 itibariyle Portekiz asıllı Antonio Guterres seçilmiştir ve 2022 yılı itibariyle halen görevdedir.
