Uluslararası Adalet Divanı Birleşmiş Milletler ‘in ana organlarından olup merkezi Lahey’de yer alır.
Uluslararası Adalet Divanı Birleşmiş Milletlere üye ülkelerin başlıca adli organı konumundadır.
Divan devletler arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmak ve Birleşmiş Milletler teşkilatına hukuk danışmanlığı hizmetinde bulunmak üzere kurulmuş bir temel yargı organıdır.
Birleşmiş Milletler Anlaşması’nda uluslararası adalet divanının tüzüğü ayrılmaz bir parça olarak bulunmaktadır.
BM Uluslararası Adalet Divanının Görev ve Yetkileri Nelerdir?
Divan Birleşmiş Milletlere üye olan bütün ülkeler için ortak bir kurum niteliğindedir.
Devletler, aralarında yaşadığı ihtilaflı konularda divan önünde taraf olup ihtilaflarını divana ulaştırırlar.
Uluslararası Adalet Divanı sadece devletler arasındaki ihtilafları çözüme kavuşturmakla yükümlü; şahıs, ulusal ve uluslararası örgütlerin dilekçelerine cevap vermekle sorumlu değildir.
Uluslararası Adalet Divanı BM Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi’ne kanuni konularda hukuki müzakeresini sunar. genel kurul hukuki görüşü göz önünde bulundurarak milletler arasındaki ihtilafla üzerinde karara varır.
Uluslararası Adalet Divanı Birleşmiş Milletler ‘in diğer organları ve özel teşkilatları için hukuki görüşünü bildirebilir.
Birleşmiş Milletlere üye olan devletler Birleşmiş Milletler Antlaşması’nda, uluslararası antlaşma ve sözleşmelerde yazılan konularda divana müracaat eder. Divanın alacağı karar başvuruda bulunan ya da ilgili devleti bağlar, diğer devletler bu kararın dışındadır. Devletler verilen karara dayanarak savunmalarını ve çekincelerini de deklarasyona ilave ederek sunarlar.
Uluslararası Adalet Divanı; tüzüğünde belirtilen şartlara göre aralarında anlaşmazlık bulunan devletlerin kabul ettiği uluslararası antlaşmalar, uluslararasında genel kabul görmüş olan uygulamalar, devletler tarafından kabul edilmiş genel kanun hükümleri ve değişik milletlerden otoritesi kabul edilmiş bilim adamlarının bilimsel öğretilerini göz önünde bulundurarak karara varır.
Uluslararası Adalet Divanına seçilen hakim ve savcılar 15 kişiden teşekkül eder. Bu 15 yargıç Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi tarafından oylama sonucunda seçilirler. Divana seçilen üyeler, dünyada kabul görmüş hukuk sistemlerinin her birini kapsayacak şekilde uzmanlık alanına göre seçilir ve göreve getirilirler.
Her ülkenin sadece bir üye verebildiği Uluslar arası Adalet Divanı üyeleri 9 yıllık süreyle göreve gelirler. Görev süresi tamamlanan üyenin tekrar seçilme hakkı vardır .
Uluslararası Adalet Divanında görev yapan hakimlere ülkesi ve örgüt tarafından başka bir görev verilmez.