Sermaye Piyasası Kurulu halkın tasarruflarının menkul kıymetlerde değerlendirilerek halkın mali kalkınmaya etkin ve yaygın bir biçimde katılımını sağlamak ve sermaye piyasasının istikrar, açıklık ve güven içerisinde çalışmasını, tasarruf hak ve sahiplerinin yararlarının korunmasını düzenleyen ve denetleyen birimdir.
Sermaye Piyasası Kurulu 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile 1981 yılında yürürlüğe girmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu bir kamu tüzel kişiliği olup mali ve idari özerkliğe sahiptir. Kanunla kendisine verilen yetki ve görevlerini sorumluluğu içerisinde bağımsız bir şekilde yerine getirir ve gerektiğinde kullanır. Kurul başbakan tarafından görevlendirilen bir bakan yönetiminde bulunmaktadır.
Merkezi İstanbul’da bulunan Sermaye Piyasası Kurulu tasarruf sahiplerinin ve yatırımcıların hak ve yararlarını korumayı amaç edinmiştir. Bu amaçlar içerisinde sermaye piyasalarının ve kurumlarının işleyiş kurallarını belirlemek, piyasadan fon kullanan şirketlerin belli kurallara uygun olarak en iyi biçimde faydalanmalarını temin etmek, sermaye piyasasına yatırımda bulunan tasarruf sahiplerinin yarar ve haklarını korumak, piyasaların adil ve etkin bir şekilde çalışmasını sağlamaktır.
Sermaye Piyasası Kurulu hedeflerine uygun olarak kanun, yönetmelik ve tebliğler içinde düzenleme yapma, piyasaların gözetim ve denetimini sağlama yetkisine sahiptir.
Sermaye Piyasası Kurulunun Teşkilat Yapısı
Sermaye Piyasası Kurulu kurul karar organı ile başkanlığa bağlı olarak kurul faaliyetlerini yürüten teşkilattan meydana gelir. Kurul karar organı biri başkan diğeri 2. başkan olmak üzere 7 üyeden meydana gelir. Kurul başkanı aynı zamanda Sermaye Piyasası Kurulunun da başkanıdır.
Sermaye Piyasası Kurulu yükseköğrenimi bitirenler arasından mali piyasalar, ekonomi, maliye, işletme, sermaye piyasaları, bankacılık ve finans alanında ve bu alanlarla ilgili hukuk dallarında en az 10 yıl tecrübe sahibi olan ve adı geçen öğrenim alanlarından en az 10 yıl öğretim üyeliği yapan kişiler arasından Bakanlar Kurulunca seçilir. Kurum; karar organı olan kurul başkanının teklifi üzerine üyelerden birinin ikinci başkan ve diğerini de başkan vekili olarak seçer. Sermaye Piyasası Kurulu başkan ve üyelerinin görev süresi 5 yıldır. Görev süresi biten başkan ve üyeler 5 yıllığına bir defa daha seçilebilir.
Sermaye Piyasası Kurulu hizmet birimleri: Denetleme Dairesi, Ortaklıklar Finansmanı Dairesi, Aracılık Faaliyetleri Dairesi, Kurumsal Yatırımcılar Dairesi, Piyasa Gözetimi ve Denetimi Dairesi, Araştırma Dairesi, Muhasebe Standartları Dairesi, Bilgi İşlem İstatistik ve Enformasyon Dairesi, Hukuk İşleri Dairesi, İdari ve Mali İşler Dairesi, Kurumsal İletişim Dairesi, Strateji Geliştirme Dairesinden oluşur.
Sermaye Piyasası Kurulunun Görevleri:
Sermaye Piyasası Kurulu kanunla yetkisine verilen sermaye piyasası kurumlarına, sermaye piyasası araçlarının, ihraç ve halka arzı ile borsada işlem görmesine, sermaye piyasasının güvenilir şeffaf etkili, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir zeminde işleyişinin ve gelişmesinin sağlanmasına, yatırımcıların hak ve menfaatlerini korumaya yönelik düzenlemeler yapar.
Sermaye Piyasası Kurulu Kanunu’na göre halka arz edilecek veya borsada işlem görecek sermaye piyasası vasıtalarına ilişkin izahname, halka arz edilmeyen ihraç edilecek sermaye piyasası vasıtalarına ilişkin ise ihraç belgesinin kurulca onayını verir.
Sermaye Piyasası Kurulu; Finans kurumlarına ve sermaye oluşumlarına denetim standartları getirebilir, oluşumlar arasında uyuşmazlıkları çözmeye de yetkilidir. Sermaye Piyasası Kurulu uzman personeli vasıtasıyla gayrimenkul değerleme, konut değerleme, kredi derecelendirme, kurumsal yönetim derecelendirme, mesleki yeterlilik bilgi ve tecrübeleri konusunda lisans belgeleri vermeye yetkilidir.
SPK Başkanı Kimdir 2021?
2021 yılı itibariyle Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu’dur. Taşkesenlioğlu 17 Nisan 2018 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu başkanı olarak atanmıştır.