15. yüzyılın en bilinen bilim merkezlerinden biri olan Semerkant’ta doğan Ali Kuşçu’nun babası Muhammed, ünlü astronom ve Türk hükümdarı Uluğ Bey’in kuşçusu olduğu için bu lakabı almıştır.
Matematik ve astronomi ile küçük yaşlardan itibaren ilgilenmeye başlayan Ali Kuşçu, devrin en büyük âlimleri Bursalı Kadızade Rumi, Gıyaseddin Cemşid ve Muinüddin Nasuhi’den astronomi ve matematik dersleri görmüştür. Öğrenim görmek üzere Kirman şehrine giden Ali Kuşçu, “Hall’ü Eşkâl-İ Kamer” yani “Ay Safhalarının Açıklanması” adlı eseri ile Şerh-i Tecrit adlı kitabını kaleme almıştır.
Uluğ Bey’in en büyük yardımcısı olan Ali Kuşçu rasathane müdürlüğü de yapmıştır. Osmanlı döneminde astronomi biliminin öncüsü olan Ali Kuşçu birçok esere sahiptir. Bunların en önemlilerinden birisi Risale Fi’l Heye, (Astronomi Risalesi)’dir. Önce Farsça yazdığı bu astronomi kitabını daha sonra bazı ilaveler ile Arapçaya çevirmiş olan Ali Kuşçu, kitabının Arapça nüshasını Fatih Sultan Mehmet sunmuştur.
Ulubey’in Yıldız hareketleri üzerine yazdığı Zaç adlı kitabını da yorumlayarak genişletmiştir. Ali Kuşçu’nun en bilinen eserleri arasında Risale Fi’l Fethiye, Fetih Risalesi ve Risale Fi’l Hesap (Matematik Risalesi)’dir. 1474’te İstanbul’da vefat eden ünlü bilim adamı Ali Kuşçu bugün halen dünyaca ünlü bilim adamları arasında kabul edilmektedir.
Ali Kuşçu Eserleri
- Şerh-i Zîc-i Uluğ Bey: Süleymaniye, Carullah,
- Risâle fî Halli Eşkâli Mu‘addili’l-Kamer li’l-Mesîr (Fâide fî Eşkâli ‘Utârid): Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, III. Ahmet,
- Risâle fî Asli’l-Hâric Yumkin fî’s-Sufliyyeyn: Bursa İl Halk Kütüphanesi, Hüseyin Çelebi,
- Şerh ‘ale’t-Tuhfeti’ş-Şâhiyye fî’l-Hey’e: Süleymaniye, Ayasofya,
- Risâle der ‘İlm-i Hey’e: Süleymaniye, Ayasofya,
- El-Fethiyye fî ‘İlmi’l-Hey’e: Süleymaniye, Ayasofya,
- Risâle fî Halli Eşkâli’l-Kamer: Bursa İl Halk Kütüphanesi, Hüseyin Çelebi,
- Er-Risâletü’l-Muhammediyye fî’l-Hisâb: Süleymaniye, Ayasofya,
- Risâle der ‘İlm-i Hisâb: Süleymaniye, Ayasofya