Stratejik planın yararları nelerdir?
1-Fırsatların belirlenmesine, önceliklendirilmesine ve uygulanmasına olanak sağlar.
2-Zamanın ve kaynakların tanımlanmış fırsatlar doğrultusunda daha etkili olarak dağıtılmasını sağlar.
3- Hatalı veya geçici karara daha az kaynak ve zaman ayrılmasını sağlar.
4- Koşulların ve değişimlerin olumsuz etkilerini en aza indirir.
5-Temel kararların belirlenmiş amaçları destekleyecek biçimde alınmasını sağlar.
6- Personel arasındaki kurum içi iletişim için bir çerçeve meydana getirir. (Sıkı ve sıcak iletişim önemli ve etkilidir.)
7-Kurumun performansını geliştirir (iş yerinde performans ön planda olmalıdır.).
8- Zamanlama açısından önceliklerin belirlenmesine olanak sağlar.
9- Planın uygulanması rakiplere karşı avantaj yaratır.
10- Önemli konulara yeni bakış açıları sağlar.
Stratejik planın önündeki engeller nelerdir?
Yapalım mı? Yıkalım mı? sorularına cevap istenildiği zaman çoğunlukla “yıkalım” cevabı alınmaktadır. Çünkü yıkmak yapmaya göre çok kolaydır. Yapmak için o işi sahiplenmek gerekir. Sabırlı olmak gerekir. İnsanlarla iletişime açık olmak gerekir. Ekip ruhu kazanmak gerekir. Herkesin bir şey yapabileceğini fikrini benimsemek gerekir. Hoşgörülü olmayı gerektirir. Görev dağılımını iyi yapmayı gerektirir. Asla vazgeçmemeyi gerektirir.
Bu sayılanlar bir kişi veya kurumda oluşmamışsa, yoksa okurum da o kurumdan çıkacak cevap şudur:”Yıkalım gitsin.”
Kurumlarda stratejik plan hazırlık ve uygulama aşamasında yukarıda bahsedilen problemlerden bazıları ortaya çıkmaktadır. Bunları şöyle birkaç başlık altında toparlayabiliriz:.
a)Sahiplenme:
İnsan inandığı işler yapmak için gayret sarf eder. İnanmadığı işler için kılını bile kıpırdatmaz. Herhangi bir işe başlarken beyin nasıl kodlanırsa beden ona göre şekil alır. Stratejik planın kurum içi önemi ve değeri bütün personel için bilinmelidir, kavranmalıdır. Burada kurum liderine çok büyük iş düşmektedir. Liderin inanmadığı, benimsemediği işleri, projeleri personelin benimsemesi gayet normaldir.
b)Katılımın olmaması:
Stratejik plan hazırlık aşamasında kurumu ilgilendiren iç ve dış paydaşların fikirlerinin alınmaması ve planın bir- iki kişi tarafından oluşturulması, o planın uygulanmadan sadece kağıt üzerinde kalacağı anlamına gelir. Burada kurum liderine çok büyük iş düşmektedir. Öncelikle plan için çok iyi bir ekip kurmalıdır. Ekipteki kişilere takım ruhunu aşılamak da lidere düşmektedir. Ekiptekilere aynı hedefe göre çalışma düşüncesini aşılanmalıdır. Ekip içinde görev dağılımı çok iyi yapmalıdır. Lider niteliğe göre koşma düşüncesini ekibe verebilmelidir. Lider İyi bir ekip kurduktan sonra o kurumla ilgili bütün paydaşların fikirlerini aldırmalıdır. Bütün paydaşlar sürece dahil edilmelidir. İnsan emeği geçmeyen bir şeye sahip çıkmaz. Emeği olursa işe sahip çıkar ve o iş için elinden geleni yapar. Stratejik planı hazırlayan kişi ve kurumlar farklı bakış açılarına sahip insanlardan faydalanmayı bilmelidir.
Stratejik yönetim anlayışının uygulama sürecinde üst yönetim her ne kadar istekli, hevesli ve kararlı olsa bile çalışanların katılımı sağlanamadığı takdirde sürecin başarılı şekilde uygulanması güçleşecektir. Paydaşları stratejik plana katmak için onlara planı anlatmak gerekir. Planın önemi ve değeri kavratıldığında bütün paydaşlar istekli bir şekilde planlama sürecinde yer alacaktır.
Planlama sürecinde çalışanları dahil edilmesi, kurum içerisinde işe sahip çıkmanın en yüksek seviyede olmasını sağlar.
c)Görev yerlerinin değişmesi:
Stratejik planın önündeki engellerden birisi de idari veya diğer personelin görev yerlerinin değişecek olmasıdır. Nasıl olsa benim seneye tayinim çıkıyor Onun için ben bu süreçte yer almayayım, gittiğim yerde olaya dahil olurum düşüncesi kurumlardaki işlerin aksamasına neden olmaktadır. Kurumlarda öyle bir ekip çalışması ortaya koyulmalıdır koyulmalı ki bir iki kişi gittiğinde onların yokluğu hissedilmesin. Kurumun her şeyi oydu, o gitti artık bu kurumdan bir şey olmaz düşüncesi o kurumdaki çalışanların ekip ruhuna sahip olmadığını gösterir. Herkes görevini en iyi şekilde yapmaya çalışırsa okurumda arzu edilen amaçlara daha kısa sürede ulaşıldığı görülecektir.
d)Yük olarak görülmesi:
Planın kişi ve kurumlar için yük olarak görülmesi planın istekli, içten, zevk alarak yapılmasını engeller. Geleceği üzerine kafa yormak istemeyen kişi ve kurumlar planı yük olarak görür. İyi bir yönetici çalışanlarına planın kurum için nihayetinde de devlet için ekmek gibi su gibi hayati olduğunu anlatır.
Plan öyle bir şeydir ki, onda yazılacaklar bizim kurumda oluş sebebimizle ilgilidir. Biz o kurumda niçin varız? Biz o kurum için neler yapabiliriz? Kurum için gözüken tehditleri nasıl fırsata dönüştürebiliriz? Gibi bizlerin görev yaptığımız kurumlardaki bulunma nedenimizi stratejik planla kağıt üzerine dökmüş oluruz. Bu, aslında kurumda çalışanlar olarak hepimizin görevidir. Doğal olarak görevde yük olarak görülmemelidir. Stratejik plan kurumda çalışanlar için yük olarak görülmeye başlanmışsa o kurum da ışıklar sönmeye başlamıştır.
e)Yönetici ve personelin birbirini desteklememesi:
Yukarıda bahsedilenler yöneticiler tarafından çalışanlarına aktarılmış ve onlar stratejik plana inandırılmışsa o kurumda plana sahiplenme olduğu görülecektir. Yöneticinin görevi organizasyonu sağlamak olmalıdır. İş bölümünü çok iyi ayarlayıp çalışanlarının moralini hep üst seviyede tutmaya çalışmalıdır. Personelin hatalarından ziyade yaptıkları küçük de olsa iyi işleri alkışlamak iyi bir yöneticinin özelliklerindendir. Kurum yöneticileri ve personel birlikte hareket ederek birbirlerine destek vererek planı hazırlamalıdır. Personel yöneticileri, yöneticilerde planı hazırlayan ekibi desteklemezse o binanın ömrü çok uzun değildir. Yönetici planın her aşamasında ekibinin yanında olmalı ve onları moralini en üst seviyede tutmalıdır.