Nazım Hikmet Ran (1901 – 1963)
- Selanik’te doğan Nazım Hikmet ortaokulu Galatasaray Sultanisinde bitirmiştir.
- Heybeliada Bahriye Mektebi’nde bir süre öğrenim gördükten sonra Kurtuluş Savaşı için Anadolu’ya geçmiştir.
- Bolu’da öğretmen olarak görev yapmıştır.
- Moskova’ya giderek siyasal bilimler okumuştur.
- Yurda dönüşünde Resimli Ay ve Aydınlık dergisinde çalışmıştır.
- Yazılarından ötürü hapse mahkûm edilmiştir ve bu sebeple Rusya kaçmıştır.
Nazım Hikmet Sanatı /Edebi Kişiliği
- Çok erken yaşlarda şiir yazmaya başlayan Nazım Hikmet, ilk şiiri olan Feryad-ı Vatan adlı eserini 1913 yılında yazmıştır.
- Şiirleri hece vezni ile yazmasına rağmen içerik bakımından diğer hececi şairlerden uzaktır.
- Şiirsel gelişimi arttıkça hece vezni ile yetinmemeye ve şiiri için yeni form arayışları içerisinde bulunmaya başlamıştır.
- Sovyetler birliğinde yaşadığı ilk yıllarda yani 1922-1925 arasında bu arayışlar tepe noktasına ulaşmıştır.
- Mayakovski ve fütürizmi yani gelecekçilik akımını savunan Sovyet şairler ile karşılaşmış ve onları incelemiştir.
- Şeyh Bedrettin Destanı adlı şiirinde bir dönüm noktası yaşamıştır. Bu, şiirin etkisi ile birlikte kendi toprağının kültüründen geniş ölçüde faydalanmaya başladığı bir dönemdir.
- Kuvayı Milliye Destanı ve Memleketimden İnsan Manzaraları gibi eserleri hayata, topluma ve olaylara daha geniş ve gerçekçi bir açıdan bakmasını sağlamıştır.
- Bu arayış neticesinde hece ölçüsünü kalıplarını kırarak serbest nazıma yönelmiş, toplum problemlerini ilke edinen şiirler yazmaya başlamıştır.
- İlk şiir kitabı olan 835 Satır yayınlandığı yıl bu kitaptaki şiirler karşısında, sanat çevreleri büyük şaşkınlığa düşmüş, o dönemin ünlü sanatçılarından beklenmedik övgüler almıştır.
- Ahmet Haşim, Yakup Kadri Karaosmanoğlu gibi ünlü sanatçılar bile Nazım Hikmet’in şairliğini övmüştür.
- Zamanla kendine özgü bir şiir evreni yakalamıştır.
- Öyle ki Nazım Hikmet şiiri deyince akla öncelikle vezinsiz ve yerine göre sık sık ya da seyrek kafiyeler, uzun mısraların ardında gittikçe kısalan kırık dize kümeleri gelmektedir. Genellikle ilk satır büyük harfle başlar, sonraki dizeler büyük harfle başlanmaz.
- Kimi zaman sözcükler bölünerek kafiyeler oluşturulur.
- Sıcak, duygulu, sarsıcı, canlı bir dili olan Nazım Hikmet divan ve halk şiiri söyleyişlerini çağdaş bir anlayış içinde eritmiştir. Bu iki kaynaktan süzülen Türkçeyi eserlerine başarıyla uygulanmıştır.
- Şairliği kadar yazarlığı da başarılı olan sanatçı, şiirin yanında öykü, oyun, gibi türlerde de kalem oynatmıştır.
- Toplumcu gerçekçi oyun yazarlarının kuramsal sorunlarına çözümler getirmek gayesi ile oyunlarından film, opera uyarlamaları yapılmıştır.
- Düzyazı, şiir, senaryo tekniklerini iç içe kullandığı girift bir yapısı olan Memleketimden İnsan Manzaraları adlı eserinde bütünüyle şiir, roman, öykü, oyun, senaryo, destan denmesi zor olan yeni bir türün habercisi olmuştur.
Nazım Hikmet Ran Eserleri
Şiir
- Güneşi İçenlerin Türküsü
- 835 Satır
- Benerci Kendini Niçin Öldürdü
- Kuvayı Milliye
- Yatar Bursa Kalesi’nde
- Memleketimden İnsan Manzaraları
- Yeni Şiirler
- İlk Şiirler
- Son Şiirler
- La Fontain’den Masallar
Oyun
- Kafatası
- Ferhat İle Şirin
- Yusuf İle Menofis
- Demokles’in Kılıcı
- Kadınların İsyanı
Roman
- Kan Konuşmaz
- Yeşil Elmalar
- Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim
Öykü
- Hikâyeler
- Çeviri Hikâyeler
Masal
- Masallar
Mektuplar
- Nazım İle Piraye
- Cezaevinden Mehmet Fuat’a Mektuplar
