Madde bağımlılığı, bedenin bir veya birden fazla işlevini olumsuz yönde etkileyen maddelerin kullanılması ve bu sebepten ötürü vücudun zarar gördüğü halde bu maddenin kullanımının terk edilememesidir.
Madde bağımlılığı, maddenin alınmaması veya azaltılması neticesinde yoksunluk belirtilerinin meydana gelmesi, maddenin ekseriyetle düşünüldüğünden daha yüksek miktarda veya daha uzun bir dönem içerisinde kullanılmasıyla birlikte kullanımı terk etmek veya denetim altına almak için sürekli bir istek ya da boşa çıkan gayretin oluşması, maddeyi sağlamak, kullanmak yahut etkilerinden arınmak için çok fazla zaman ve çaba harcanması sürecidir.
Bağımlılık Türleri Nelerdir?
Ruhsal (Psikolojik) Bağımlılık:
- İnternet bağımlılığı
- Hız bağımlılığı
- Adrenalin bağımlılığı
- Sosyal medya bağımlılığı
- Oyun bağımlılığı
- Teknoloji bağımlılığı ( televizyon bağımlılığı, telefon bağımlılığı, bilgisayar bağımlılığı, tablet bağımlılığı, elektronik bağımlılığı, oyun bağımlılığı)
- Bir insana yani anne baba arkadaş eş gibi bireylere duyulan bağımlılık
Fiziksel bağımlılık: Keyif veren, rahatlatan ya da sinirleri uyuşturarak düşünme, algılama, anlama ve anlatma becerilerini zayıflatan bağımlılıklardır. Fiziksel madde bağımlılığında kişi maddeyi kullandığında keyif alır ve bunu sürekli hale getirdiğinden maddeye alışmış olur. Madde vücuttaki etkisini kaybettiği zaman vücut tekrar maddeye ihtiyaç duymaya başlar. Madde temin edilemediğinde fiziksel, zihinsel ve ruhsal süreçlerde gerilme, bozulma ve zayıflama gözlenir. İnsan bedenini fiziksel olarak sıkıntıya sokan bu maddeler genel olarak
- Sigara
- Alkol
- Akıcı ve yapışkan maddeler (isimleri yazılması öğretici olmaktadır.)
- Uyuşturucu haplar vs.
Bağımlılık Süreci Nedir? Bağımlılık Nasıl Başlar?
İnsan olarak hayatını devam ettiren her birey bağımlı olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bu bağımlılığın iradeye güçlülüğü veya zayıflığı ile kesin bir ilişkisi bulunmamaktadır. Bazen insanın kişilik özellikleri onun madde kullanmasına sebep olabilir. Lakin böyle bir problemi olduğu halde bağımlı olmayan veya problemi olmadığı halde bağımlı hale gelen bireylerde vardır.
Bir defa kullanmaktan bir şey olmaz anlayışı bağımlılığın ilk adımı olarak tespit edilmiştir. Bunun sebebi kişinin ilk madde kullanımından sonra madde kullanmaktan korkmamaya başlamasıdır.
Bağımlılık Döngüsü Aşamaları Nedir?
- Belki
- Kullanabilirim yahut kullanmayı düşünüyorum.
- Bunu merak ediyorum ancak kullanmaktan korkuyorum.
- Bir defa kullanmaktan bir şey olmaz.
- Bir daha asla kullanmam.
- Ben bağımlı değilim.
- İstediğim zaman bırakabilirim.
- Bu illeti artık bırakamıyorum.
- Bunu bırakmak zorundayım.
- Kullanmayı bıraktım.
- Bir daha asla başlamam.